|
‘HOHOHO, WE ZIJN VAN NIEMAND’
14 september 2005 - Zone020
Na een sabbatical year, waarin zanger Huub van der Lubbe met zijn dichterscollectief Concordia een plaat opnam, is De Dijk terug met het album Later is nu. De twaalf nieuwe songs tonen de band muzikaal op zijn best: hoogwaardige Hollandse rock met soul- en bluesinvloeden, waarin tekstschrijver Huub van der Lubbe zijn hart leeg zingt over zelftwijfel, liefde, godsdienstoorlogen en het huidige klimaat in Nederland. We spreken met de zanger over het nieuwe album en blikken terug op de voorgaande 25 jaar, een jubileum dat volgend jaar wordt gevierd.
Het album heet Later Is Nu. Wat voor een idee had je 25 jaar gelden bij het begin van De Dijk over de toekomst?
”Geen, het was echt in de trant van ‘we hebben volgende week een optreden in Venlo! Hoe komen we aan een bus?’ En als dat gelukt was, was je helemaal tevreden. Dan was je leven ook meteen geslaagd. Wat er na volgende week moest gebeuren, was niet iets om je druk over te maken. Toen dacht ik alleen maar aan nu, en eigenlijk geldt dat nog steeds, maar dan bijna retrospectief. De beslissingen die het ‘nu’ maken, zijn lang geleden genomen.”
Zoals?
”Nou, dat we altijd stug onze eigen koers zijn blijven varen. We hebben nooit de oren laten hangen naar wat anderen ons vertelden te doen. Binnen de band zelfs is er nooit enige discussie geweest, wel was er soms druk van buiten. Dan riep er weer iemand: ‘weet je wat jullie moetendoen?’”
Was dat vóór het eerste succes van De Dijk eind jaren tachtig?
”Je wordt voortdurend voor keuzes gesteld. Dat zie je nu ook constant. Er wordt tegenwoordig geen band meer opgericht zonder een sponsor of commerciële link, zoals een beltoon. Daar hebben we ons altijd buiten gehouden. Dat begon zo’n vijftien jaar geleden de kop op te steken met een platenmaatschappij die wel iets kon regelen met spijkerbroeken. Als we met een Wrangler op de foto gingen, kregen we gratis posters. ‘Hohoho, we zijn van niemand. We zijn onze eigen baas.’ Een grotere vrijheid kan je niet wensen. Dat maakt dat je kan zeggenen doen wat je wilt. We hoeven alleen aan ons eigen geweten verantwoording af te leggenen niet aan derden die niets met onze muziek van doen hebben, maar alleen met de commercie er omheen iets willen.”
Is er nog een beslissing geweest die De Dijk gemaakt heeft tot wat het nu is?
”Hoe we onze band georganiseerd hebben. Dat kan ik ieder bandje dat zich een bandje voelt, van harte aanraden. Deel de poet. Iedereen moet keihard zijn best doen en als je mazzel hebt, ligt dat bij een ieder op een ander gebied. De een is goed in het schrijven van teksten, de ander in het maken van muziek, weer een ander is goed in het nadenken over de vormgeving van de band en de hoes. Het is ideaal als dat elkaar in evenwicht houdt. Iedereen moer er op aan te spreken zijn als hij zit te suffen en niet hard genoeg zijn best doet.”
Was die onderverdeling bij De Dijk vanaf het begin aanwezig, of heeft dat moeten groeien?
”Dat evenwicht bereikten wij bij de vierde elpee, Wakker in een vreemde wereld. Toen werden onze platen een beetje verkocht. Om geen scheve gezichten te krijgen en allemaal op een relaxte manier in het busje terug te kunnen zitten van een optreden, was het zaak om de inkomsten te verdelen naar redelijkheid. Als we die beslissing twintig jaar geleden niet hadden genomen, waren we waarschijnlijk wel uit elkaar gegaan. Sommigen zouden zich namelijk na verloop van tijd afvragen ‘waarom gaat alles naar die en die’ of zeggen ‘Van der Lubbe, doe jij zelf maar eens harder je best, tenslotte gaat het meeste geld naar jou’ De beslissingen voor later neem je in een vroeg stadium.”
Het nemen van de juiste beslissingen houdt je erg bezig. Zo zing je in het titelnummer van de nieuwe plaat Is niet elke seconde een mogelijk Uur U / Waarom nog wachten? / Waarom niet nu? Ook in het lied Elke dag opnieuw komt de urgentie van het moment naar voren. Voel jij de urgentie nu meer dan vroeger?
”Ik las net in een mooi boek, De Troost van de Filosofie, over de Romeinse wijsgeer Seneca, die tevens leermeester van keizer Nero was, de man die Rome in de fik heeft laten steken. Hij bedacht zich dat het leven ongewis is. Je kan wel nadenken over morgen, maar het kan binnen een uur al helemaal anders liggen. Je kan je door dat vooruitzicht lam laten slaan, maar dat is nu ook niet de bedoeling. Je moet gewoon in het leven staan alsof er niets aan de hand is en tegelijkertijd beseffen dat het elk moment over kan zijn.
Is dat besef gegroeid of kwam het geleidelijk met de jaren?
”Ik vind mijn leven de laatste tien jaar aan helderheid hebben gewonnen. Voor die tijd ben je een beetje een speelbal van alle soorten emoties en dingen die op je af komen. ‘Kun jij net even?’”Hhhmm, kan ik dat? Wil ik dat?’, maar voor jet het weet heb je alweer ja gezegd of ten onrechte nee. Ik denk dat ik de zaken beter afweeg dan vroeger.”
Door welke gebeurtenis tien jaar geleden heb je geleerd bewuster met de dingen om te gaan?
”Nou, nu ik erover nadenk is die helderheid misschien wel achttien jaar geleden gekomen. Ik herinner me de geboorte van mijn dochter als een soort scheidingspunt, een soort censuur. ‘nu is het over met alle flauwekul. Nu ga ik alleen maar dingen doen die goed zijn voor haar en voor ons, dus ook goed voor haar.’ Dat neem je je iedere dag weer voor en natuurlijk stink je er vaak nog in, neem je toch de verkeerde beslissingen, laat je je gaan en tast het je humeur aan, wat niet goed is, maar ook niet dodelijk. Maar meer en meer probeer ik daar een soort controle over te krijgen. O, ja. Nu we het toch over Later is nu hebben: wat Seneca zegt over filosofie bijvoorbeeld, geldt nu ook nog volledig. Filosofie is de wijsheid onderscheid te kunnen maken tussen het haalbare en het onhaalbare. Tegen het haalbare moet je zeggen ‘daar ga ik voor, ik denk erover na hoe ik het kan halen’. En over het onhaalbare moet je je geen zorgen maken en er niet verbitterd door raken. Dat heb je te accepteren. We spreken over een wijsheid van dik tweeduizend jaar geleden, die volop actueel is. De wereldleiders van deze tijd, Bush bijvoorbeeld, lijken niets geleerd te hebben van de geschiedenis. Volstrekt ad-hoc, door eigenbelang gedreven politiek. Er zit geen eeuwenlange wijsheid achter. Maar dat terzijde.”
Maar soms is de scheidslijk tussen het haalbare en onhaalbare vrij dun. Hoe kom je aan de zelfkennis die grens te herkennen?
”Daar moet je over nadenken en dáár hebben we nou de rede voor. Het is heel slecht om tegen het haalbare te zeggen ‘dat kan ik toch niet’ en tegen het onhaalbare ‘het moet en het zal’. In beide gevallen frustreer je jezelf. De rede moet dat onderscheid maken, al is dat niet makkelijk natuurlijk.”
Toch geloof je dat de rede uiteindelijk overwint. In de single Recht in de ogen over extreme mensen spreek je de zwijgzame massa toe: Wij zijn met de meesten / Mensen die snappen / Hoe je als vriend door de verschillen heen / Over de grenzen / Elkaar recht in de ogen kunt zien.
”Een positieve insteek leek me nou eens goed in deze tijd van negatief denken. Het gevaar van alle verhalen over terreur en terrorisme is dat de die mensen zich daarmee inlaten gedaan krijgen wat ze willen: angst zaaien. Ja zeg, ik ga ze daar een beetje hun zin geven, dat nooit. Ik verdom het om bang te zijn.”
De Dijk tourt tot 17 december door het land ter promotie van het nieuwe album Later Is Nu. Op 17 september staan Huub en zijn mannen in De Melkweg. Tijdens het concert worden uiteraard veel klassiekers gespeeld, maar ook nieuwe nummers. Aanvang: 21u.
Entree:€20.
Geschreven door: Martin Kuiper
| |